Bij een
georiënteerde kerk
komt men meestal aan de westzijde binnen, men staat
dan 'achterin' de kerk en loopt vervolgens 'naar voren'.
Ligt de kerk anders, dan blijft de
frontgevel
dit richtinggevoel bepalen.
Bij de begrippen
'rechts' en 'links'
lijkt dan ook weinig ruimte voor misverstanden.
In de aanwijzingen voor misdienaars leest men dan ook vaak dat de evangeliezijde de
linkerkant en de epistelzijde de rechterkant van de kerk zijn. Fout!
Liturgisch rechts en links zijn wat je ziet wanneer je vanaf het
altaar
de kerk in kijkt.
Niet omdat het om de priester gaat, die daar de
eucharistie
opdraagt, maar omdat het altaar
de plaats van God is. Zoals Hij kijkt, zo benoemen we de richtingen.
Aangezien rechts
hoger gewaardeerd is dan links, staat al in de
vroeg-christelijke basiliek
de
evangelie-ambo
liturgisch rechts en de
epistel-ambo
links. Het evangelie is het
hoogst gewaardeerde van de twee.
Denken we even door, dan is bij een georiënteerde kerk de evangeliezijde
de noordkant en de epistelzijde dus de zuidkant. Maar pas op: de oudste en
belangrijkste kerken van Rome waren op het westen gericht:
more romano,
op de Romeinse manier. Dan is liturgisch rechts dus de zuidzijde.
Het is verstandig om altijd even te waarschuwen wanneer rechts en links in de
liturgische zin benoemd worden. De 'liturgisch rechter zijbeuk' wordt echt
altijd gewoon de linker zijbeuk genoemd.
Dezelfde gedachtengang geldt ook bij andere belangrijke religieuze voorwerpen, zoals een
retabel.
Liturgisch rechts staat degene die je links ziet.
Maar hoe leggen we dit de jonge misdienaar uit?
Laten we hopen dat hij van adel is: heraldisch rechts en links worden op dezelfde manier benoemd.
Tekst: Jean Penders (03-2008). Bronnen: zie literatuurlijst. Anonieme afbeelding
